گرایش راه و ترابری

آشنایی با گرایش راه و ترابری

در گذشته از رشته مهندسی عمران با عنوان مهندسی راه و ساختمان نام برده می‌شد (راه: راه و ترابری، ساختمان: سازه) که اين موضوع خود بیانگر ریشه‌دار بودن گرايش راه و ترابری در مهندسی عمران می‌باشد.

مهندسی راه و ترابری گرایشی است که در آن اصول و استانداردهای نوين در ساخت راه‌های جديد و بهسازی راه‌های قديمی مورد توجه و پژوهش قرار می‌گيرد. در این گرایش به صورت خاص به طرح هندسی انواع راه‌های ارتباطی (اعم از راه‌های درون شهری، برون شهری، راه‌آهن، فرودگاه و …) و مباحث مربوط به طراحی روسازی، زيرسازی، مديريت و نگهداری و تحليل ترافيکی راه‌ها پرداخته می‌شود. همچنين طراحی مسيرهای خاص از جمله طراحی تونل، طراحی پل و مشخصات فنی و مهندسی آنها نيز از مواردی است که در اين گرایش مطرح است.

هدف این دوره، آموزش افرادی است که در نهایت دارای توانایی‌های لازم جهت طراحی و نظارت بر اجرای پروژه‌های تخصصی در زمینه مهندسی راه و ترابری گردند و ضمناً توان تحقیقاتی کافی جهت حل مسائلی که در این زمینه‌ها با آن روبرو می‌شوند را دارا باشند. همانگونه که پیشتر گفته شد این پروژه‌های تخصصی می‌تواند شامل راه، راه‌آهن، فرودگاه، حمل و نقل و ترابری باشد. کشورهای پيشرفته نظير آمريکا، استراليا، آلمان و انگليس در عرصه پژوهشی در رشته راه و ترابری پيشتاز بوده و برای آن امتيازات خاصی قائل می‌باشند، به عنوان مثال دولت آمريکا سالانه ميلياردها دلار صرف پروژه‌های تحقيقاتی اين رشته می‌کند.

دروس اصلی کارشناسی ارشد و دروس مهم مورد نیاز برای این گرایش از دورۀ کارشناسی

تعداد واحدهای مقطع کارشناسی ارشد راه و ترابری مثل تمام گرایش‌های عمران در دوره پژوهش‌محور برابر 32 واحد است که شامل 24 واحد دروس تئوری و عملی، 2 واحد سمينار و 6 واحد پايان‌نامه است. در دوره آموزش‌محور نیز به جای 6 واحد پایان‌نامه، 6 واحد درس اختیاری گذرانده خواهد شد و در درس سمینار بر روی یک موضوع خاص تحقیق می‌شود. دروس اصلی گرایش راه و ترابری عبارتند از:

طرح هندسی راه پیشرفته، تحلیل و طراحی روسازی پیشرفته و تکنولوژی و مواد روسازی به همراه یکی از دروس مهندسی ترافیک پیشرفته و یا مدیریت تعمیر و نگهداری راه

همچنین برخی از دروس اختیاری این گرایش عبارتند از:

طرح و محاسبه راه‌آهن، مهندسی تونل، مهندسی پل، طراحی فرودگاه، ریاضیات مهندسی پيشرفته، اصول مهندسی بنادر، مديريت و نگهداری راه، آزمايشگاه قير و آسفالت، مکانیک خاک پیشرفته، تکنولوژی عالی بتن، روش اجزاء محدود، برنامه‌ريزی حمل و نقل، تقاضا در حمل و نقل، تحقيق در عمليات، ايمنی در ترافيک و …..

از دروس مهم مورد نیاز برای این گرایش از دوره کارشناسی می‌توان طرح هندسی راه(راهسازی)، روسازی و مهندسی ترافیک را نام برد.

دانشگاه های مطرح در سراسر کشور

دانشگاه‌های تهران در زمینه راه و ترابری و حمل و نقل دانشگاه‌های مطرحی به شمار می‌آیند. به طور خاص می‌توان دانشگاه‌های شریف، تهران، علم و صنعت، امیرکبیر، تربیت مدرس و خواجه نصیر را نام برد که از آن ميان مطرح‌ترين اساتيد کشور در اين گرايش در دو دانشگاه علم و صنعت و تربيت مدرس متمرکز می‌باشند. از دانشگاه‌های خارج از تهران نیز می‌توان به دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه گیلان و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین اشاره کرد.

در ميان دانشگاههای آزاد، دانشگاه آزاد تهران جنوب و علوم و تحقيقات در اين رشته مطرح می‌باشند. به‌طوريکه اکثر اساتيد دانشگاه تهران جنوب از میان اعضای هيئت علمی دانشگاههای علم و صنعت، تربيت مدرس و خواجه نصير انتخاب شده‌اند.

زمینۀ فعالیت، آیندۀ شغلی و شرکت های عمرانی مرتبط با این گرایش

امکان ادامه تحصيل در گرايش راه و ترابری در مقطع دکترا در داخل کشور وجود دارد و باتوجه به اهمیت خاص این رشته در دیگر کشورها، گرفتن بورس برای ادامه تحصيل در دانشگاههای معتبر خارج از کشور نيز امکان‌پذیر می‌باشد. همچنین فارغ التحصيلان آن می‌توانند راحت‌تر از فارغ التحصيلان ساير رشته‌ها به عنوان هيئت علمی در دانشگاههای کشور مشغول به کار شوند.

از جنبه آينده شغلی اگرچه گرایش راه و ترابری نسبت به گرایش‌های ديگر عمران نظير سازه، زلزله و خاک و پی فرصت های کاری کمتری دارد، اما بدلیل اينکه فارغ التحصیلان نسبتا کمی دارد ، دارای بازار کار نسبتاً خوبی می‌باشد.

فارغ التحصیلان گرایش راه و ترابری می‌توانند در ادارات راه و ترابری استان‌ها، سازمان‌های برنامه و بودجه استان‌ها، شهرداری‌ها، سازمان‌های حمل و نقل و ترافیک، مهندسین مشاور و دفاتر فنی شرکتهای پيمانکاری که در هر یک از زمینه‌های مرتبط با راه یا ترافیک فعالیت دارند مشغول به کار شوند. همچنين اگر قصد کار اجرایی داشته باشند می‌توانند در کارگاههای شرکتهای پیمانکاری که اکثراً محل کارگاه آنها خارج از شهر است به کار بپردازند. یکی ازدلایلی که بیشتر، آقایان این گرایش را انتخاب می کنند، محیط کاری خاص آن است، چون ممکن است محل کار آنها خارج از شهر باشد.

از معروفترين مراکز و شرکتهای مرتبط با اين گرایش می‌توان به وزارت راه و شهرسازی، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، پژوهشکده حمل و نقل، شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی، شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافيک تهران، شرکت مهندسين مشاور مترا، مرکز تحقيقات حمل و نقل طراحان پارسه، شرکت مهندسين مشاور رهروان عمران، شرکت مهندسين مشاور طرح هفتم، شرکت مهندسان مشاور پاسيلو، گروه مهندسين مشاور هرازراه، مهندسين مشاور گذرراه و شرکت راهسازی و عمران ايران اشاره کرد.

کمی توضیح بیشتر در مورد دوره های مجازی و پردیس خودگردان

الف) دورۀ مجازی (الکترونیکی):این دوره‌ها برای افرادی که امکان شرکت در کلاسهای حضوری را ندارند مثلا کارشناسان و مهندسین مشغول خدمت در مناطق نفت خیز کشور، این امکان را فراهم می­سازد که از طریق اینترنت و بصورت آنلاین کلاس درس مخصوص دورۀ مجازی را با اساتید داشته باشند. معمولا اساتید دوره های مجازی، همان اساتید هیئت علمی دانشکده ها هستند. این دوره‌ها، دوره رسمی کارشناسی ارشد بوده و به اعطای مدرک کارشناسی ارشد مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منتهی می­گردد.

برای پذیرش در این دوره ها، دانشجویان می توانند از طریق آزمون کارشناسی ارشد و همچنین آزمون دوره های مجازی ویژۀ شاغلین که توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می شود، شرکت کنند.

هزینۀ تحصیل در این دوره ها شامل: 1- شهریۀ ثابت هر ترم. 2- هزینۀ اخذ هر واحد درسی. 3- هزینۀ پایان نامه. 4- هزینۀ اخذ واحد های مردودی می باشد. این هزینه ها هر سال تغییر کرده و از دانشگاهی به دانشگاه دیگر و همچنین برای رشته های مختلف، متفاوت است. شما می توانید با مراجعه به سایت دانشگاه مورد نظر خود، به قسمت مرکز آموزش الکترونیکی رفته و از شهریۀ دورۀ مجازی مطلع شوید.

ب) پردیس خودگردان:این دوره ها در جایی (شهری) غیر از محل اصلی دانشگاه ها برگزار می شود. ( البته در برخی از دانشگاه ها مانند امیرکبیر  و علم و صنعت محل تشکیل کلاس ها در خود دانشگاه می باشد) دوره های پردیس صرفا برای دانشجویان ایرانی هست. لازم بذکر است در مدرک فارغ التحصیلان این دوره نیز، عنوان پردیس دانشگاهی قید خواهد شد.